Koos van Raalte: erkend uitvinder, zelfontwikkelaar, coach en team coach.
“Als ze tegen mij zeggen dat iets niet kan, ga ik onderzoeken hoe het wèl kan. En als ze zeggen dat het makkelijk is, word ik argwanend. Die nieuwsgierigheid is belangrijk voor een coach. Veel van mijn coachees lopen tegen hun beperkingen aan en handelen uit angst. Die angst wil ik eruit hebben. Alle tools die ik daarvoor gebruik zijn gericht op bewust maken van gedrag, taalgebruik, kwaliteiten, valkuilen en ambities. Zodra mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gedrag, groeien ze en kunnen ze richting geven aan hun leven. Dat proces vind ik bloedinteressant.”
Koos van Raalte ‘coach’ of ‘adviseur’ noemen zou te kort door de bocht zijn. Van Raalte is een inventieve bedenker èn aangever van een werkzame methode waardoor het kwartje kan vallen. Hij werkt met individuën en groepen, voor zorginstellingen, bedrijven en zelfstandige ondernemers. Scherpzinnig, praktisch en recht door zee -“ik neem geen blad voor de mond”- reikt hij de gereedschappen aan voor nieuwe inzichten. Maar het is de coachee die bereid moet zijn “in de modus van zelfontwikkeling” te stappen. Dus niet: anderen de schuld geven of roddelen over de baas maar zelf in beweging komen om oude gewoontes te herzien. Een boeiende wisselwerking!
Koos van Raalte (55) werd geboren in Ransdorp onder de rook van Amsterdam. Hij wilde bakker worden. En als Koos iets wil, zal het gebeuren ook. Van zijn 13e tot zijn 34ste was hij brood- en banketbakker, om in 1994 De Grote Switch te maken naar de opzet van een buitensportcentrum in Bergschenhoek: faciliteiten voor kanovaarders, klimmers en wandelaars, workshops voor team- en spelactiviteiten. Koos zat in de organisatie. In 1998 ging hij zijn werk voor het buitensportcentrum combineren met trainingsbureau Tactiek en sinds 2002 is Van Raalte als coach betrokken bij De Zwerm Groep.
Het rigoureuze switchen van bakkerij naar buitensport en van buitensport naar de wereld van coaching en training verklaart hij als volgt: “Ik ben een kei in problemen oplossen. Het maakt me niet uit wat voor problemen dat zijn. Als mensen slecht functioneren op hun werk, wil ik weten hoe dat op te lossen is. Maar net zo gemakkelijk programmeer ik een softwarepakket, of ik bouw een klimtoestel voor kinderen. De online tool Matchi heb ik mede ontwikkeld, het op wiskundige formules gebaseerde klimtoestel Bloqx ook. Wist je dat ik erkend uitvinder ben? Het is geen toeval dat ik een enorme fan ben van Leonardo da Vinci. Hij bedacht dingen die anderen niet konden bedenken. In 2005 is een door hem ontworpen parachute nog eens getest. ‘Die is gek’, zeiden de mensen. Leonardo deed het gewoon. En het functioneerde.”
De heersende consensus vindt Van Raalte over het algemeen niet zo interessant, zeker niet als die de oplossing van een probleem in de weg staat. Het is ook dit non-conformisme dat hem aanspreekt in de opvattingen van de trainer Johan Cruijff. Die ging altijd zijn eigen weg. ‘Je moet schieten, anders kun je niet scoren’, zei hij. Er is geen speld tussen te krijgen. ‘Italianen kennen niet van je winnen maar jij ken wel van ze verliezen.’ Voetbalkenners weten wat hij bedoelt. ‘Voetbal is heel simpel, maar het moeilijkste wat er is, is simpel voetballen.’ Een waarheid als een koe. Meestal maken we de dingen veel te ingewikkeld.
Cruijff was ook degene die zei dat er veel mensen kunnen zeggen dat een voetbalploeg slecht speelt, dat er weinig mensen zijn die kunnen zeggen waarom dat zo is, en dat er maar een paar mensen zijn die kunnen zeggen wat er moet gebeuren om ze beter te laten spelen. Zo is het ook met coaching. Een goede coach weet wat er moet gebeuren om iemand beter uit de verf te laten komen in een werksituatie. Van Raalte doet dat door mensen bewust te maken van hun eigen gedrag: “Zo help ik hen in hun eigen kracht te komen.”
Het ontdekken van zijn eigen talenten was voor Van Raalte een roeping. Hij kreeg al snel door dat hij het van doen en creëren moest hebben en niet van theorie en taal. Van Raalte: “De maatschappij is gebaseerd op taal. Maar ik ben toevallig zo dyslectisch als de achterkant van een deur. Ik zal bijvoorbeeld niet zo snel in de flow raken als ik een offerte tik, wel als ik iets bedenk of bouw, of gewoon… als ik in mijn vrije tijd lekker aan het zeilen, surfen of skieën ben.”
De flow is een term die regelmatig valt in een gesprek met Van Raalte. De flow is die staat van zijn waarin mensen volledig opgaan in wat ze doen en de tijd vergeten. Dat is leven op z’n best. Mensen gaan handelen en werken vanuit plezier, zijn volledig betrokken en maken op een ongedwongen en spitsvondige manier gebruik van hun probleemoplossend vermogen. Van Raalte ziet het zelfs bij zijn hond Roos, een jonge labrador: “Ik beleef veel plezier aan Roos. Wat die allemaal uitvreet. Dat beest ligt constant op de loer om rottigheid uit te halen. Heel koddig.”
Om mensen en teams in hun kracht te krijgen en inzicht te geven in (eigen en andermans) gedragsstijlen, drijfveren en talenten, maakt Van Raalte veel gebruik van de TriMetrix-methodiek en de Goldenbox-methode. Ervaringen worden ofwel in één-op-één gesprekken ofwel via de online tool Coachi geëvalueerd. Hoe komt hij erachter of hij in zijn opzet is geslaagd? Hoe checkt hij of iemand zich inderdaad ergens van bewust is geworden? Van Raalte: “Dat is niet zo ingewikkeld. Als ik er tijdens een coachingstraject moe van word, zegt dat genoeg. Als ik er energie van krijg, is dat voor mij een teken dat iemand iets essentieels over zichzelf heeft geleerd. Ik durf wel te stellen dat coaching dè manier is om meer uit mensen te halen.”
2013 | geschreven door Ton Verheyen.