Drijfveren van Spranger

Wat zet jou in beweging?

Eduard Spranger is een Zwitserse gedragswetenschapper die leefde van 1882 tot 1963. In 1928 publiceerde hij zijn boek Types of men. Hierin classificeerde hij zes persoonlijkheidstypen. Een persoonlijkheidstype vertelt ons welke houding iemand aanneemt ten opzichte van de wereld.

Deze houdingen ontstaan door afkomst, opvoeding, opleiding en kennis. Je hebt bijvoorbeeld een zeer dominante ouder gehad die alles voor je bepaalde als kind en dat werd niet door je gewaardeerd. Dat kan resulteren in een houding, een overtuiging, dat je geen bepalende figuur in je omgeving ducht die jou vertelt wat je moet doen, die de controle over je heeft. Waardoor jij zorgt dat je nu altijd zelf de controle over de situaties bezit. Zo kan een ervaring uit het verleden zorgen dat je gedreven bent om leiding te nemen, om macht uit te oefenen.

Zes drijfveren

Intellectueel

Gedreven om te willen weten. Hoe sterker deze houding is, des te meer iemand de behoefte heeft om kennis te vergaren, te analyseren en te onderzoeken.

Zakelijk

Spranger noemt dit de economische houding. Hierdoor gedreven heeft men de behoefte om investeringen terug te verdienen. Ze doen niet zo maar iets, ze verwachten er iets voor terug. Hoe hoger deze drijfveer des te meer resultaten, beloningen of successen men verwacht met relatief minder inspanning.

Esthetisch

Harmonie en balans, creativiteit en zelfexpressie is belangrijk voor dit type mens. Men is gericht op balans tussen werk en privé en tussen mensen onderling.

Sociaal

Dit zijn vrijgevige mensen als het gaat om tijd, talent en energie beschikbaar stellen voor anderen. Ze willen graag helpen en ondersteunen zonder daar iets voor terug te verwachten. Is deze drijfveer sterk aanwezig dan maakt deze persoon zichzelf ondergeschikt aan het helpen van anderen.

Individualistisch

Stelt eigen individu centraal. Vindt het prettig om zaken op zijn eigen manier te doen. Zal tijd en energie stoppen om de situatie te domineren en wil graag erkenning voor zijn bijdrage aan zaken. Spranger noemt dit de politieke houding. Zie hierover het artikel: Wat bezielt een politicus?

Ideëel

Spranger noemt dit de religieuze attitude. Uitgaan van eigen idealen, principes en overtuigingen en deze gebruiken om orde te scheppen. Deze gelden voor het hele omniversum en staan niet ter discussie, voor de idealist.

Bewustzijnsmodel

De Zwerm Groep hanteert het Bewustzijnsmodel, een eenvoudig model om uit te leggen hoe wij kijken naar denkstijlen, drijfveren en gedragsstijlen in relatie tot talenten en persoonlijke ontwikkeling.